Czym się różnią od siebie wzorniki kolorów RAL, NSC i Pantone?

Nazwy takie jak wzornik RAL, wzornik NCS czy paleta kolorów CMYK to dla Ciebie czarna magia? Podpowiadamy, co oznacza skrót NCS, RAL i CMYK oraz inne popularne pojęcia z branży kolorów i druku. Doradzimy również, gdzie dostać wzornik RAL, ile kosztuje wzornik NCS i inne wzorniki kolorów.

Jakie są różnice między wyświetlaniem kolorów na monitorze, ich drukiem a kolorem farby w puszce?

Dlaczego kolor widziany na ekranie komputera czy smartfonu, a kolor, który finalnie znajdzie się na ulotce, grafice czy też na ścianie w postaci farby, tak mocno się od siebie różnią? Ponieważ bazują na różnym sposobie widzenia kolorów. Aby zrozumieć, o co chodzi w różnych systemach kolorów, warto najpierw dowiedzieć się, jaka jest różnica pomiędzy paletą kolorów CMYK a RGB.

Co to CMYK? Paleta CMYK to przestrzeń barw wykorzystywana w druku. To oznacza, że spotkasz się z nią, gdy grafik pracuje nad dokumentem lub grafiką przeznaczoną do druku, lub gdy masz do czynienia z wymianą tuszu czy tonera w drukarce. Na palecie CMYK bazują też np. tapety czy fototapety wykorzystywane w aranżacji wnętrz.

Jaki zestaw kolorów zawiera tryb CMYK? Paleta barw CMYK to cztery podstawowe kolory:

• C – cyjan (niebieski);

• M – magenta (różowy);

• Y – yellow (żółty);

• K – black lub key colour (czarny).

Mieszając je w różnych proporcjach, otrzymujemy pełną gamę różnych kolorów wykorzystywanych w druku.

Każdy projekt graficzny do druku powinien zostać przygotowany na podstawie kolorów CMYK. W przeciwnym wypadku kolor w druku wyjdzie zupełnie inaczej niż ten, który miałeś na myśli.

Czym jest paleta barw RGB?

Czym jest paleta barw RGB? Ta przestrzeń barw powstała na podstawie tego, jak kolory widzi ludzkie oko. RGB posługujemy się więc wtedy, gdy chcemy oglądać obraz na urządzeniach takich jak komputery, telewizory, smartfony, aparaty cyfrowe. Jeśli więc grafik pracuje nad grafiką komputerową, wybiera system RGB, jeśli nad grafiką na ulotkę do druku — system CMYK.

RGB to skrót od nazw trzech głównych składowych kolorów:

• R – Red – czerwony.

• G – Green – zielony.

• B – Blue – niebieski.

Na ich podstawie można stworzyć wiele kombinacji różnych kolorów. Ile? Model RGB ma 16 777 216 różnych kolorów (256 do potęgi 3). To o wiele więcej niż jest w stanie wydrukować jakiekolwiek urządzenie, dlatego jeśli pracujesz nad grafiką do druku, zawsze pracuj na CMYK lub zrób konwersję z RGB na kolory CMYK.

Jak wybrać kolor farby?

Jak się to ma do kolorów farby? W tym wypadku dochodzi jeszcze jeden istotny element — podłoże oraz oświetlenie pomieszczenia. Z tego powodu kolor widziany na ekranie lub na wydruku w postaci wzornika będzie się różnił od finalnego koloru na ścianie w danym pomieszczeniu. Zawsze należy więc przetestować, jak dany kolor wygląda w konkretnym wnętrzu i na konkretnej ścianie.

Czy istnieją pewne kolory, które są trudne do uzyskania w druku?

W druku trudno uzyskać prawdziwą, głęboką czerń. Wbrew pozorom, jeśli użyjemy 100% barwy czarnej ze składowej CMYK, nie uzyskamy „czarnej” czerni, a kolor do niej zbliżony, przypominający ciemny grafit. To często popełniany błąd w poligrafii. Aby kolor czarny był „prawdziwy”, należy zmieszać 100% koloru K z cyyanu, magenty i yellow.

W druku ciężko też uzyskać kolory metaliczne — takie jak złoty, srebrny czy miedziany. System CMYK ich nie stworzy. Może zaproponować jedynie kolory zbliżone. Prawdziwy złoty czy srebrny kolor oferuje tylko paleta Pantone, o której niżej.

Charakterystyka różnych wzorników kolorów

Ze wzornikami kolorów masz do czynienia za każdym razem, gdy wybierasz kolor farby na ścianę, kolor blatu, kanapy, tapety czy każdej innej rzeczy. Producenci farb mają swoje własne wzorniki.

Najpopularniejsze wzorniki kolorów to RAL, NSC oraz Pantone. Warto się nimi posługiwać, by dobrać barwy do wnętrza oraz by dowiedzieć się, jak łączyć kolory.

RAL

Co to jest RAL? To najbardziej znany i najpopularniejszy wzornik kolorów na świecie. Powstał w latach 20. XX wieku. Opracowano go w niemieckim instytucie Reichs-Ausschuß für Lieferbedingungen und Gütesicherung, od którego nazwy pochodzi skrót RAL. Początkowo wzornik RAL zawierał 40 kolorów, dziś jest ich 216. Są wśród nich 194 kolory podstawowe, 2 kolory zabezpieczenia antykorozyjnego, 5 kolorów neonowych i 15 kolorów perłowych. W systemie RAL znajdziemy też specjalny wzornik RAL Design Plus przeznaczony dla architektów i projektantów – jest w nim aż 1825 różnych odcieni.

Każdy kolor RAL oznaczony jest własnym numerem. Pozwala to w łatwy sposób wyszukać interesujący odcień, co jest dużym ułatwieniem dla inwestorów, projektantów czy producentów farb i innych elementów wykończenia wnętrz.

W przypadku palety RAL Classic (216 kolorów) każdy numer koloru ma 4 cyfry. Przykład? RAL 1001 to kolor beżowy, RAL 3003 — rubinowa czerwień, a RAL 5020 to błękit oceaniczny.

W palecie RAL Design numery są siedmiocyfrowe. Pierwsze trzy cyfry oznaczają wartość tonu barwy, kolejne dwie — jasność, ostatnie dwie — nasycenie koloru. Przykład to RAL 320 85 05, pod którym kryje się kolor blackberry cream.

Gdzie kupić wzornik palety RAL? Znajdziesz go najszybciej w Internecie, w specjalistycznych sklepach ze wzornikami dla architektów. Ile kosztuje wzornik RAL? Podstawowy mały wzornik RAL z 216 kolorami znajdziesz już za kilkadziesiąt zł. Większe wzorniki to koszt od ok. 200-250 zł. Możesz kupić też cyfrową bibliotekę kolorów RAL do pracy online – koszt ok. 140 zł.

NSC

Co to jest wzornik NCS? Co to znaczy? Skrót NCS rozwija się jako Natural Colour System. Ten wzornik oparty jest na naturalnej zdolności człowieka do odbierania 6 barw podstawowych oraz ich odcieni.

Elementarne (czyste) kolory NCS to:

• Biały (W);

• Czarny (S);

• Żółty (Y);

• Czerwony (R);

• Niebieski (B);

• Zielony (G).

Wszystkie odcienie kolorów opisuje się w systemie NCS dzięki różnym kombinacjom barw podstawowych, ustawiając je na kole barw oraz posługując się trójwymiarowym trójkątem odcieni. Do każdego koloru i odcienia przypisany jest tu określony symbol, złożony z cyfr i z liter. Określa on odcień koloru na skali sczernienia i chromatyczności oraz lokalizację koloru na kole barw NCS. Przykład? S 0580-Y90R — jeden z odcieni czerwieni we wzorniku NCS.

Standardowy wzornik NCS zawiera 2050 kolorów. Dostępne są również wzorniki specjalistyczne, np. z samymi szarościami (79), z kolorami typowo szwedzkimi (300 kolorów) czy NCS Inspire 1058 — wzornik z 1058 kolorami szczególnie modnymi w branży aranżacji wnętrz. Gdzie kupić wzornik NCS? W specjalistycznych sklepach dla projektantów i architektów. Koszt takiego wzornika to ok. 1000 zł w przypadku wzornika NCS Inspire z 1058 kolorami.

Pantone

Paletę kolorów Pantone kojarzyć możesz z corocznym wyborem koloru roku według Instytutu Pantone. Co to za wzornik? Ten specjalny system identyfikacji kolorów opracowała amerykańska firma Pantone. W podstawowej wersji wzornik zawiera 1761 barw. Każdy z odcieni powstał poprzez zmieszanie 18 pigmentów z bielą i czernią. Pantone jest więc kolorystyką unikalną, którą czasem trudno przenieść do skali CMYK czy RGB.

Jak sprawdzić kolor Pantone? Służą do tego drukowane wzorniki, ale paletę Pantone znajdziesz też np. w popularnym narzędziu Photoshop.

Jak wybrać kolor farby ze wzornika?

Wzorniki to przydatne narzędzia, które pomogą Ci w wyborze najlepszej farby na ścianę. Pamiętaj jednak, że we wnętrzach dużą rolę odgrywa umiejscowienie względem stron świata, oświetlenie, rodzaj podłoża, obecność innych elementów wyposażenia. Z tego powodu wybierając kolor ścian, zawsze posługuj się testerem kolorów, by wypróbować, jak wymarzony odcień prezentuje się na konkretnej ścianie.

Sprawdź też inne nasze poradniki o kolorach: Psychologia kolorów. Jaki kolor farby pasuje do Ciebie? oraz Jak łączyć kolory na poddaszu?