Powłoki malarskie — rodzaje, zastosowanie, różnice

Jakie są funkcje powłoki malarskiej?

Powłoki malarskie to, mówiąc w dużym skrócie, efekt wymalowania farby, lakieru czy innego produktu na danej powierzchni. Ich funkcja zależy od rodzaju farb oraz ich zastosowania. I tak np. powłoki malarskie mogą chronić metal przed utlenianiem i rdzewieniem, a w przypadku drewna — zapobiegać uszkodzeniom spowodowanym przez wodę, promieniowanie UV, mróz i inne czynniki atmosferyczne.

W przypadku powłok malarskich na ścianie, suficie czy np. meblach ich podstawowa funkcja to zabezpieczanie przed ścieraniem i uszkodzeniami mechanicznymi. Powłoki zwiększają odporność powierzchni na codzienne użytkowanie i chronią przed zarysowaniami czy plamami.

Oprócz tego powłoki malarskie nadają powierzchni pożądany kolor, połysk i fakturę. Mogą tworzyć efekty dekoracyjne, takie jak metaliczny połysk, matowe wykończenie, faktura imitująca różne materiały (np. marmur, drewno, beton itd).

Co więcej, powłoki malarskie ułatwiają czyszczenie powierzchni, co jest istotne w miejscach narażonych na zabrudzenia. A niektóre powłoki mają specjalne właściwości — bywają antybakteryjne, antypoślizgowe, odporne na chemikalia, korozję czy nawet zwiększające odporność na ogień.

Jakie składniki mogą być użyte do stworzenia powłoki malarskiej?

Skład powłok malarskich będzie się różnił w zależności od rodzaju farby i jej zastosowania. Można jednak w dużym uproszczeniu wyjaśnić, że musi się w nim znaleźć spoiwo i rozpuszczalnik. Spoiwo to składnik, który łączy pigmenty i zapewnia przyczepność do podłoża. Rozpuszczalnik rozcieńcza farbę i ułatwia aplikację.

Oprócz tego w powłoce malarskiej znajdują się nadające kolor pigmenty oraz różne dodatki. Poprawiają one najczęściej właściwości farby takie jak jej trwałość, elastyczność, odporność na promieniowanie UV, wilgoć czy pleśń.

Jakie są rodzaje powłok malarskich?

Wśród wielu różnych powłok malarskich dostępnych na rynku możemy wyróżnić:

• farby emulsyjne: emulsje akrylowe, lateksowe, ceramiczne,

• emalie: np. alkidowe, olejno-ftalowe, akrylowe, ceramiczne,

• różnego typu lakiery (akrylowe, poliuretanowe, alkidowe, epoksydowe itd.),

• bejce czy lakierobejce do drewna.

Każda z nich ma inny skład, właściwości i przeznaczenie.

Jaka jest różnica między emalią a emulsją?

W domach i mieszkaniach dwa najpopularniejsze rodzaje powłok malarskich to emulsje i emalie. Czym się od siebie różnią?

Farby emulsyjne

To farby, które zawierają drobne cząsteczki polimerów zawieszone w wodzie. Dlatego spotkasz się ze stwierdzeniem, że są to farby wodorozcieńczalne.

Farby emulsyjne wyróżnia łatwość aplikacji — rozprowadza się je za pomocą pędzla, wałka lub natrysku. Mają dobrą lepkość, co umożliwia równomierne rozprowadzanie na powierzchni. Ze względu na bazę wodną farby emulsyjne schną szybko, co skraca czas potrzebny na malowanie i pozwala na szybkie nałożenie kolejnych warstw.

W porównaniu do farb na bazie rozpuszczalników farby emulsyjne mają niską emisję lotnych związków organicznych (LZO) i emitują minimalne zapachy, co czyni je bardziej przyjaznymi dla użytkowników i środowiska. Są też elastyczne, co pomaga zapobiegać pękaniu i łuszczeniu się farby na powierzchniach narażonych na zmiany temperatury i wilgotności.

Wiele farb emulsyjnych to wysokiej jakości produkty przepuszczalne dla pary wodnej, co pozwala ścianom „oddychać” i pomaga w utrzymaniu zdrowego mikroklimatu w pomieszczeniach. Niektóre są odpowiednie do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności takich jak kuchnie czy łazienki.

Trzy najpopularniejsze rodzaje farb emulsyjnych to farby akrylowe, lateksowe i ceramiczne.

• Farby akrylowe komponuje się na bazie żywic akrylowych. Wyróżnia je doskonała przyczepność, odporność na ścieranie i czynniki atmosferyczne. Są szybkoschnące i elastyczne.

• Farby lateksowe zawierają w swoim składzie więcej żywic niż farby akrylowe, stąd też ich większa odporność na plamy, uszkodzenia mechaniczne, a także lepsza elastyczność powłoki. Dodatkowo znajdują się w nich substancje poprawiające parametry farby np. odporność na wilgoć czy wytrzymałość na zarysowania. Z tego powodu farby lateksowe poleca się do pomieszczeń intensywnie użytkowanych. Przykład farby lateksowej to MAGNAT #kolorLove.

• Farby ceramiczne w swoim składzie mają mikroskopijne komponenty ceramiczne oraz żywice i pigmenty. Dzięki swojemu składowi są wyjątkowo odporne na ścieranie, co oznacza, że można je często myć bez utraty koloru czy jakości powłoki. Powłoka farby ceramicznej jest bardzo trwała i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Niełatwo ją zarysować, co sprawia, że ściany pomalowane taką farbą dłużej zachowują estetyczny wygląd. Przykład takiej farby to MAGNAT Ceramic. Niektóre farby ceramiczne mają dodatkową odporność na wilgoć i rozwój pleśni, co czyni je idealnym wyborem do łazienek i innych wilgotnych pomieszczeń. Takie właściwości ma farba MAGNAT Ceramic Kuchnia, Łazienka.

Z kolei emalia to rodzaj powłoki, która tworzy twardą, gładką i często błyszczącą powierzchnię. Tradycyjne emalie wytwarzano przez stapianie proszków szklanych w wysokiej temperaturze. Mówiąc jednak o emaliach w kontekście powłoki malarskiej mamy na myśli produkty tworzące twardą i trwałą powłokę, nadające się przez to np. do malowania PCV, drewna, tworzyw sztucznych i innych powierzchni. Emalie znajdują też zastosowanie w malowaniu sprzętu AGD, mebli, samochodów, a także w sztuce (np. emaliowana biżuteria).

Emalie są znane ze swojej trwałości, odporności na ścieranie i estetycznego wyglądu. Mogą mieć bazę rozpuszczalnikową lub wodną, ale zawierają więcej substancji stałych i tworzą twardszą powłokę.

Przykładem emalii wodorozcieńczalnej jest emalia ceramiczna taka jak Emalia Ceramiczna MAGNAT. To plamoodporna farba do różnych powierzchni zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Jej atuty to szybkie i łatwe malowanie w połączeniu z doskonałym kryciem i przyczepnością do podłoża. Możesz nią pomalować m.in. fronty meblowe, drzwi, okna, framugi, boazerie drewniane, listwy przypodłogowe, szafki, zabawki, plastikowe doniczki czy meble ogrodowe.

Jak stosować emalię i emulsję na powierzchniach?

Sposób malowania przy pomocy emalii i emulsji nie różni się wiele. W obu przypadkach kluczowe jest odpowiednie przygotowanie powierzchni — oczyszczenie, umycie, usunięcie luźnych powłok itd. Zarówno emalią, jak i emulsją trzeba malować w odpowiednich warunkach — najczęściej w temperaturze pokojowej i wilgotności niższej niż 80%. Zawsze też stosuj się do konkretnych wytycznych producenta.

Jak zadbać o utrzymanie powłoki malarskiej w dobrym stanie?

Aby utrzymać powłokę malarską w dobrym stanie, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad dotyczących codziennej pielęgnacji. Regularnie odkurzaj lub przecieraj ściany czy też meble miękką, suchą ściereczką lub gąbką, aby usunąć kurz i pajęczyny. Unikaj agresywnych środków chemicznych, które mogą uszkodzić powłokę malarską. Po umyciu przetrzyj powierzchnię czystą wodą, aby usunąć resztki detergentu. W pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności, takich jak kuchnie i łazienki, zapewnij dobrą wentylację, aby zapobiec osadzaniu się wilgoci na powierzchniach malowanych.

Sprawdź też inny nasz artykuł poradnikowy: Czy jest Home Staging.